09 Temmuz 2012

C-1 D��tan bir etki olmaks�z�n kendi kendine suda �l�p su y�z�ne ��kan bal�klar yenmez. Fakat suyun a��l�p kurumas�ndan, fazla s�cak veya so�uktan �len veya ku�lar taraf�ndan �ld�r�len, su i�inde ba�l� tutulmakla ve buz i�inde s�k��makla  �len bal�klar yenir. �slam �lmihali (�mer Nasuhi Bilmen)

C-2 Kur'an-� kerim'de bir ayet-i kerime var. Meali ��yle: �Allah, hi�bir nefse g�c�n�n yetti�inden fazlas�n� teklif etmez.� (Bakara Suresi, 2/286)

 Alimlerimiz, bu ayet-i kerimeyi �e�itli y�nlerden tefsir etmi�ler. F�k�h alimleri, bu ayeti f�k�h y�n�nden, kelam alimleri ise itikat y�n�nden incelemi�ler. Bu ikinciler, yani kelam alimleri ayette ge�en �g�� yetme� meselesini ak�l y�n�yle ele alm�� ve �u manada birle�mi�ler: �d�nyan�n �ss�z bir k��esinde ya�ayan ve cemiyet hayat�ndan uzak bir insan, m�cerret akl�yla, hangi hakikatleri bilmeye g�� yetirebilirse, sadece onlardan sorumludur.� M�cerret ak�l denilince, �bir peygambere muhatap olmam��, kendisine ilahi emirler ula�mam��, rehbersiz kalm��� bir akl� anl�yoruz.��te, b�yle bir akl�n ula�abilece�i saha konusunda, de�i�ik g�r��ler ileri s�r�lm��: itikat imamlar�ndan, �mam Maturudi Hazretleri, �insan�n, kendi akl�n� kullanarak bir yarat�c�s�n�n oldu�unu bilmeye g�� yetirebilece�i� g�r���ndedir. Ve b�yle bir insan�n Allah'a inanmaktan sorumlu tutulaca��n�, di�er iman r�k�nlerinden ve ibadetlerden ise sorumlu olmayaca��n� ifade eder. Bir di�er itikat imam� olan �mam E�ari Hazretleri ise, b�yle bir insan�n, peygamber olmaks�z�n, Allah'� bilmesinin de m�mk�n olamayaca�� fikrini savunur ve bu adam�n bir ta�a bile tapsa �necat ehli� yani kurtulu�a erenlerden olaca��n� s�yler. G�r�ld��� gibi, her iki imam�n da ittifak ettikleri esas nokta �u: Ki�i, i�inde bulundu�u �artlarda, neyi bilmeye g�� yetirebiliyorsa ondan sorumlu!.. ��phesiz, hakikati en iyi bilen Allah't�r. Onun ilmine havale ederiz. 

C-3 Selman (r.a)'den ��yle rivayet olunmu�tur; dedi ki: Ben Tevrat'ta, "Yeme�in bereketi, yemekten �nce elleri ve a�z� y�kamakt�r." (s�z�n�) okumu�tum. Bunu Peygamber (asv)'e anlatt�m. Bunun �zerine (Hz. Peyamber):

"Yeme�in bereketi yemekten �nce elleri, yemekten sonra da elleri ve a�z� y�kamakt�r." buyurdu. S�fy�n (es-Sevr�), yemekten �nce elleri y�kamay� mekruh g�r�rd�. (Tirmiz�, Et'ime 39; Ahmed b. Hanbel, I, 441.) Bu hadislerde g�r�ld��� gibi �nemli olan ellerin temiz oluncaya kadar y�kanmas�d�r. Belli bir say� takyidi yoktur.