بسم الله الرحمن الرحيم
ALE
KARI- KOCA HAKLARI
Kocann Hanmna
kar davrannn adab
Kadnlar,
kendilerini nikh ba sebebiyle kocalarna teslim ettikleri iin, onlarn
yeme, ime, giyindirme, ev ve dier ihtiyalarn kendileri karlamak
zahmetinden kurtulmulardr. Bunlarn temini, kocalar zerine farzdr.
Kocann bir
grevi de dinlerini ve slami yaay hanmna retme zaruretidir. Tahrim
Suresi 6. Ayette Cenab- Hak yle buyurur:
“ Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi ateten
koruyunuz.”
Koca hanmn slami ller ierisinde terbiye
etmelidir. yilik ve gzellikle olmad takdirde, onu hafife dvmesine be
yerde izin verilmitir:
1- Namaz terk ederse.
2- Gusl terk ederse.
3- Kocas iin sslenmeyi terk ederse.
4- zinsiz evini terk ederse.
5- Kocas beraber olmak istedii zaman ona kar
gelirse.
Dinen her ne kadar dvmee izin verilmi ise de,
nasihat, yanllklarna sabretme yolu ile dzeltmeye almak gerekir.
Kocann
grevleri:
1- Hanmlarn, makul btn ihtiyalarn temin etmek.
2- Yedirme, iirme ve giyimde gc yettii lde
harcamadan kanmamak.
3- Onlara kar son derce yumuak davranp daima hayr
tavsiye etmek.
Bir Hadis-i
erifte yle buyrulur: “ Kadnlara, daima hayr tavsiye ediniz.” ( Riyazus
salihin cilt: 1)
Dier bir hadis-i
erifte de yle buyrulmutur: “ Kadnlar, eri kaburga kemiinden
yaratlmtr. Eer, onu dorultmak istersen krarsn. Eer onlar idare
edersen geinebilirsin.”( Riyazus salihin cilt:1)
4- Onlarn eziyetlerine sabredip, Allah’u Tela
tarafndan bir imtihan olduunu kabullenmek.
Salihlerden bir zatn kt ve huysuz bir hanm
vard. Onu neden boamadn sorduklarnda u cevab verdi: “ Bu kadn, kt
ahlakndan dolay boarsam bu kadn kimse nikhna almaz. Onun iin bu kadnn
skntlarna sabrediyorum.”
Bykler demitir ki; kadndan gelecek eziyete
sabretmek, bakalarndan gelecek yirmi eziyete sabretmekten daha hayrldr.
5- Kadna sevgi gstermek.
6- Hanm ile akalamal ve oynamal. Baz ilerde
onlarla yarmak. nk, Peygamber Efendimiz bunu kadnlar ile sk sk
yapard.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, Hazreti Aie
validemiz ile yar yapmtr. Bir kere Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem,
bir kere de Hazreti Aie validemiz stn gelmitir. Bunun zerine Hazreti Aie
validemize: “ Benim getiim, bundan nce senin getiine bedeldir.”
Buyurdular.
7- Hanmn yannda, heybetli ve arbal olmal,
kendini ona saydrmaldr.
8- Kadnn hilelerine kar ok uyank olmak.
9- Kadnlarn daima kocalarndan korkmalarn taze
tutmak.
10-
Kadnn
yannda ok ve lzumsuz konumamak.
11-
Kadnlara
Nur suresini retmek.
12-
Kadnlar,
yabanclarn grebilecekleri yerlerde oturtmamak.
13-
Kadnlara
dini bilgileri ve yaz yazmay retmek.
14-
Ahlakszla
ve hayaszla devam eden kadn
boamak.
15-
Baz
ilerde onlarn dediini yapmak. zellikle de ev ilerinde.
16-
Ev
ilerinde hanma yardm etmek gerekir.
Kadnlarn kocalarna kar grevleri:
1- Allah ve Rasulne isyan olmadka kocalarnn btn
isteklerini yerine getirmeleri.
ayet koca,
haram saylan bir hususu teklif ederse, onu dinlemez. Hadis-i erifte yle
buyrulur: “ Yaratana kar isyan olan ilerde, yaratlana itaat yoktur.”
2- Kocasna baklarnda ve onunla konumalarnda sayg
ve sevgi ifadeleri bulunmal. Onu gler yz ve tatl szlerle karlamal.
Kocasnn evde bulunmad zamanlarda, onun maln ve namusunu korumaldr.
Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem hayrl ve iyi kadn yle tanmlyor: “
Kadnlarn en iyisi, baktn zaman sana mutluluk veren, bir ey istediinde
sana sayg gsteren, yannda olmadn zamanlarda da maln ve namusunu
koruyandr.” ( Nesai: Nikh)
3- Daima kocas ile iyi geinmelidir. nk kadnn
cihad bu saylmtr. Hadisi erifte yle buyrulur:
“ Kadnn cihad, kocas ile ok iyi
geinmesidir.” ( Taberani )
Bir kimse hanmn yatana
davet etse, mazereti olmad halde, kadn da gitmese; sabaha kadar melekler o
kadna lanet ederler. Bu konuda ki hadisi erif yledir:
“ Kadn, geceyi, kocasnn
yatandan uzak kalarak geirirse; melekler sabaha kadar ona lanet ederler.” (
Buhari, Mslm )
Kocasyla iyi geinen
kadnlara verilen nimetlere bir bakalm:
“ Esma bint Yezid, bir gn
Rasulullah’n huzuruna geldi ve yle dedi:
-
Ey
Allah’n Resul! Ben kadnlar tarafndan gnderildim. Allah seni btn erkeklere
ve kadnlara peygamber gndermitir. Biz buna iman ettik. Lakin biz kadnlar
evlerinde kapanp kalm. Sizler Cuma namazlar klmak, camilere cemaate
kmak, hastalara gidip hatr sormak, cenazelerde bulunmak, bunlardan daha
faziletlisi Allah yolunda muharebe ve cihat etmek gibi faziletlerle bizden
stn olmusunuzdur. Lakin siz bunlar yaparken evinizden ktnz vakit
sizin mallarnz korur, iplik eirip elbiselerinizi dokuruz. ocuklarnz
besleriz. O halde bizler o hayr ve sevapl ilerin ecirlerinden sizlere ortak
olamaz myz?
Rasul Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem kadna yle
buyurdu:
-
Ey
hanm! Anla ve seni gnderen kadnlara da anlat ki:
Kadnn kocas ile iyi geinip, kocasnn
honutluunu kazanmas, o faziletlerin hepsine muadil olur.”( Meahirun Nisa:
46)
4- Kocas iin sslenmeli, gzel kokular srnmelidir.
Hadis-i erifte yle bir tehdit vardr: “ Kadn, kocasndan bakas iin koku
srnrse, onun iin bir ate olur.”
Saliha bir kadn kocas iin sslenir. te bunun
bariz bir rnei; Ribahl Kaysi’nin hanmn anlatrlarken yle sylenir:
“ Her gece yats namazn kldktan sonra en gzel
elbiselerini giyer, koku srnr, kocasna gider:
-Bir emrin var
m? Arzun var m?
Diye sorard.
Ondan hayr cevabn alnca hemen yanndan ayrlr, soyunur, ziynetlerini
karrd. Tan yeri aarncaya kadar namaz klar, dualar yapard.” ( arani,
Tabakatl Kbra: 1/249)
5-
Kadn
zenginse, ikide bir bunu kocasnn bana kakmamal.
6-
Kocasnn
darlk ve sknt iinde bulunduu zamanlarda, daha nce varlk ve bolluu
unutarak “ Ben senden asla iyilik grmedim, hep yoksulluk iinde yaadm… Vb.”
diyerek nankrlk yapmamaldr.
7-
Eer
kocasnn baka hanm varsa, aile hukukuna ve sraya rza gstermelidir.
8-
Kocasndan
boanmay arzu etmemelidir.
9-
Kendisi
gzel ise, ikide bir kocasnn irkinliini yzne vurmamaldr.
Deerli
kardelerim Rabbim cmlemizin hanmlarn da Salihalardan eylesin. Rabbine
itaat eden ve kocasna itaat edenlerden eylesin. min.
Herhalde
tevhit ve hidayet Yce Rabbimdendir.
KLS L VAZ: MEHMET DUMRUL